ทุติยปัณณาสก์

ปุคคลวรรคที่ 1

สูตรที่ 1

ว่าด้วยบุคคล 2 จำพวก ที่เกิดขึ้นเพื่อประโยชน์สุข

แก่เทวดาและมนุษย์

[297] 51. ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย บุคคล 2 จำพวกนี้ เมื่อเกิด
ขึ้นในโลก ย่อมเกิดขึ้นเพื่อประโยชน์เกื้อกูลของชนมาก เพื่อสุขของชนมาก
เพื่อประโยชน์ เพื่อเกื้อกูลแก่ชนเป็นอันมาก เพื่อความสุขแก่เทวดาและ
มนุษย์ทั้งหลาย 2 จำพวกเป็นไฉน คือ พระตถาคตอรหันตสัมมาสัม-
พุทธเจ้า 1 พระเจ้าจักรพรรดิ 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย บุคคล 2 จำพวกนี้แล
เมื่อเกิดขึ้นในโลก ย่อมเกิดขึ้นเพื่อประโยชน์เกื้อกูลของชนมาก เพื่อสุข
ของชนมาก เพื่อประโยชน์ เพื่อเกื้อกูลแก่ชนเป็นอันมาก เพื่อความสุข
แก่เทวดาและมนุษย์ทั้งหลาย.
จบสูตรที่ 1

ทุติยปัณณาสก์

ปุคคลวรรคที่ 1

อรรถกถาสูตรที่ 1

ทุติยปัณณาสก์ สูตรที่ 1

มีวินิจฉัยดังต่อไปนี้.
เพราะถือเอาพร้อมกับพระเจ้าจักรพรรดิ จึงมิได้ตรัสบทว่า โลกา-

นุกมฺปาย ไว้ด้วย. และในสูตรนี้ เพราะความเกิดขึ้นแห่งพระเจ้าจักร-
พรรดิ สัตว์โลกย่อมได้สมบัติ 2 (คือมนุษย์สมบัติ และสวรรค์สมบัติ)
ส่วนความเกิดขึ้นแห่งพระพุทธเจ้าทั้งหลาย ย่อมได้สมบัติทั้ง 3 (คือได้
เพิ่มนิพพานสมบัติด้วย).
จบอรรถกถาสูตรที่ 1

สูตรที่ 231>

ว่าด้วยอัจฉริยบุคคล 2 จำพวก

[298] 52. ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย บุคคล 2 จำพวกนี้ เมื่อเกิด
ขึ้นในโลก ย่อมเกิดขึ้นเป็นอัจฉริยมนุษย์ 2 จำพวกเป็นไฉน คือ พระ-
ตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า 1 พระเจ้าจักรพรรดิ 1 ดูก่อนภิกษุ
ทั้งหลาย บุคคล 2 จำพวกนี้แล เมื่อเกิดขึ้นในโลก ย่อมเกิดขึ้นเป็น
อัจฉริยมนุษย์.
จบสูตรที่ 2

อรรถกถาสูตรที่ 2

ในสูตรที่ 2 มีวินิจฉัยดังต่อไปนี้.
บทว่า อจฺฉริยมนุสฺสา ความว่า เหล่ามนุษย์ผู้สร้างสมบารมี
ชื่อว่ามนุษย์อัศจรรย์.
จบอรรถกถาสูตรที่ 2